- ЦЫРГЪИСÆН
- Сæрдыгон хъæууонхæдзарадон бæрæгбон. Ис ма йын æндæр нæмттæ дæр: Халмæвналæн, Атынæг. Вæййы сусæны мæйы, хæхбæсты уыгæрдæнты кæрдæг кæрдынмæ куы сбæззы, уæд, хуыцаубоны. Цыргъисæн – ома цæвæг райсæн, кæрдæджы хал кæрдыны бар ис. Бар та-иу ракуырдтой уыгæрдæны кæрон æртæ чъирийæ Стыр Хуыцауы, Уастырджийы, Уациллайы, фосы Фæлвæра æмæ иннæ зæдты ном ссаргæйæ. Уыгæрдæны кæрон-иу сæ цыргъ цæвджытимæ ралæууыдысты фароны хуыздæр хосгæрдджытæ æртæйæ кæнæ фондзæй. Æртыгай уистæ-иу æрхастой, стæй-иу адæм агуылф кодтой, Цыргъисæны номыл хъæугуывд кæм цæттæ кодтой, уырдæм. Фæссихор-иу рабадтысты дзаг фынгты уæлхъус. Сидт сидты фæстæ, гаджидаутæ-иу уагъой. Стæй-иу сæ бадт хъæлдзæгдзинадмæ рахызт, æмæ-иу фæсæмбисæхсæвтæм ахаста.Къуырисæры райсомæй алчидæр æдæрсгæ цыд йæ хосгæрстмæ. Нуæзтфæллад æмæ хуыссæнхъæлдзæгæй. Бирæ бакусын-иу сæ къухы нæ бафтыд фыццаг бон, фæлæ хосгæрдыны куыст ахæм у æмæ дзы дæхи сабыргай куынæ афæлтæрай, уæд æвиппайды тых куыстæй фæоцани уыдзынæ. Уый æмбæрстой нæ фыдæлтæ, æмæ-иу сæхи куы афæлтæрдтой, уæд-иу фæхсытæй райхъуыст сæ ерыс куысты уынæр, цæвджыты æхсидт æмæ зарын.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.